Tìm hiểu chi tiết về cúng tổ nghề xây dựng

1. Sự tích ông tổ nghề xây dựng

Theo lịch sử Trung Quốc, trong thời kỳ Lục quốc phân tranh, nước Lỗ nổi tiếng với những nhân vật tài năng trong nghệ mộc và xây dựng. Lỗ Ban, một vị thợ mộc kiệt xuất, đã tạo ra chiếc diều bằng gỗ có thể chở được người, dựa vào sức gió mà diều bay lên để thám thính tình hình quân lính đối thủ. Từ đó, ông được ca tụng lừng lẫy là tinh hoa nghề thợ mộc nước Lỗ, danh tiếng vang lừng và được mọi người tôn sùng là bậc thầy của thợ mộc nước Lỗ.

Bên cạnh đó, trước thời Lục quốc khoảng 500 năm, cũng tại nước Lỗ, có ông Công Thư Ban, chỉ huy xây dựng đền đài cung điện, đã nghiên cứu và sáng tạo ra "quy" và "củ" (quy giống như chiếc compa ngày nay, và củ là chiếc thước bọt nước cổ xưa), giúp đảm bảo độ chính xác và tốc độ xây dựng nhanh gọn.

Mạnh Tử ca ngợi Công Thư Ban với bút tán dương, nhấn mạnh vào sự quan trọng của "quy" và "củ" trong công việc xây dựng. Cũng theo truyền thuyết, giới thợ lúc ấy gọi ông là Lỗ Công Thư Ban, lâu ngày chỉ gọi là Lỗ Ban. Ông không chỉ là một thợ mộc xuất sắc mà còn là nhà nghiên cứu về thiên văn và địa lý, sáng tạo ra thước đo độc đáo phục vụ cho nghề mộc. Đến nay, cả Trung Quốc và Việt Nam vẫn coi Lỗ Ban như ông Tổ của nghề xây dựng. Ngày giỗ của ông là dịp quan trọng, với lễ cúng trang nghiêm và được tổ chức bởi cả làng nghề xây dựng.

2. Ngày giỗ cúng tổ nghề xây dựng

Hiện nay, Lỗ Ban được tôn vinh như là tổ nghề xây dựng trong các làng nghề. Ngày 13 tháng 6 và ngày 20 tháng Chạp Âm lịch hàng năm là ngày giỗ tổ nghề xây dựng, khi tất cả anh em nghiệp đoàn tổ chức lễ giỗ Tổ nghề xây dựng với hình thức nghiêm trang, đặc biệt là vào ngày 20 tháng Chạp.

Buổi lễ được tổ chức nghiêm túc và trang trọng, với sự chủ trì của bậc kỳ tài, người có uy tín hoặc lớn tuổi nhất trong làng nghề. Mọi người sẽ cùng nhau đóng góp tiền bạc để đảm bảo buổi lễ diễn ra trang trọng và trọn vẹn nhất.

Đặc biệt, đối với những người thợ mới vào nghề, ngày lễ này sẽ được xem là hình thức nhập môn để ra mắt tổ. Lễ vật cúng giỗ tổ cho một thợ mới gồm chú gà trống, chai rượu nếp trắng, và thẻ nhang thơm. Trong buổi lễ, thợ mới đặt lên bàn thờ Tổ để cúng và khấn vái. Chủ trì buổi lễ cúng tổ nhận lễ vật và trao cho "tân môn đồ" một ly rượu trắng. Sau đó, "tân môn đồ" kính cẩn mời người thợ tài giỏi làm thầy giáo để học hỏi. Thầy giáo uống cạn ly với cam kết dạy nghề cho môn đồ trọn tình, trọn nghĩa.

3. Ý nghĩa ngày cúng tổ nghề xây dựng

Qua những năm sóng gió phân tranh, lễ cúng tổ nghề xây dựng dường như đã rơi vào quên lãng. Tuy nhiên, hiện nay, với sự phục hồi của làng nghề ở nước ta, việc tổ chức lễ cúng tổ nghề xây dựng đang trở thành một truyền thống được chú trọng và phát triển. Mọi người mong đợi và háo hức chờ đợi những ngày lễ lớn, đặc biệt là lễ cúng tổ nghề xây dựng.

Lễ cúng tổ nghề không chỉ là cách thể hiện tinh thần "uống nước nhớ nguồn" và "tôn sư trọng đạo," mà còn là dịp để tưởng nhớ công lao của những bậc tiền bối kiệt xuất đã truyền dạy và phát triển nghề. Đây là cơ hội để mọi người cầu mong ơn trên giúp đỡ và khuyến khích, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc làm ăn.

Vì vậy, lễ cúng tổ nghề xây dựng không chỉ là nét đẹp truyền thống cao quý mà còn là sự giữ gìn và phát huy trong bối cảnh xã hội hiện đại hóa nhanh chóng như ngày nay. Điều này cần được bảo tồn để truyền cho con cháu thế hệ sau.

4. Những lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng tổ nghề xây dựng

Trước ngày cúng tổ nghề xây dựng, có ba lễ vật chính cần chuẩn bị, bao gồm: Một con gà trống trắng, một con lợn rừng và một nồi rượu nếp trắng. Đây cũng được gọi là lễ Tam Sinh, và người chủ lễ cũng phải là người đã hành nghề lâu năm, có kinh nghiệm và làm việc giỏi.

Ngoài ba lễ vật chính, chúng ta cần chuẩn bị thêm những lễ vật như sau:

Gà trống luộc
Heo quay nguyên con
Rượu nếp
Hoa lay ơn
Đèn cầy (nến)
Một mâm trái cây ngũ quả
Muối hủ
Gạo hủ
Nước trà pha sẵn
Một chai nước trắng
Trầu cau
Xôi
Bánh bao, bánh hỏi
Chả lụa
Bánh chưng hoặc bánh tét
Nhang rồng phụng cao 5 tấc
Giấy cúng giỗ Tổ ngành xây dựng
Bài văn khấn cúng Tổ nghề xây dựng

5. Hướng dẫn nghi thức cúng tổ nghề xây dựng

Lễ cúng giỗ Tổ nghề xây dựng là một nghi lễ trang nghiêm và thiêng liêng, tuân theo các bước cúng truyền thống để tôn vinh và nhớ đến công lao của Tổ nghề:

Bước 1: Bắt đầu bằng việc thắp đèn cầy, biểu tượng của sự sáng sủa và tri thức trong nghề. Rượu được rót vào từ 1 đến 3 hoặc 5 ly, mỗi ly đại diện cho sự tôn kính và lòng biết ơn đối với Tổ tiên.
Bước 2: Châm nén hương thơm. Số lượng nén thường là 1, 3, hoặc 5, thể hiện sự tôn vinh và trân trọng. Chủ tế sau đó thực hiện lễ khấn và khấn vái, thắp hương vào lừ.
Bước 3: Trong bước này, lễ cúng chứa đựng sự kính trọng và tôn vinh. Khấn văn và cúng tổ nghề là thời điểm để thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với Tổ tiên. Mỗi khi kết thúc đoạn văn, chủ tế cúi lạy 1 lần, thể hiện sự kính trọng và tôn vinh.
Bước 4: Cuối cùng, mọi người chờ cho hương đốt tàn dần đi. Đây là khoảnh khắc để tôn vinh và nhớ đến người đã gây dựng nghề xây dựng.

6. Bài văn khấn cúng tổ nghề xây dựng

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các lễ vật và đặt lễ lên bàn thờ Tổ, người chủ lễ sẽ thắp nhang và bắt đầu đọc nội dung bài văn khấn cúng tổ nghề như sau:

Nam mô A Di Đà Phật!

– Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

– Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

– Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ thần quân.

– Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quan trong xứ này.

Tín chủ con là …….

Ngụ tại……….

Hôm nay là ngày… tháng…..năm……..

Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời: Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư vị Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng Chư vị Tôn thần.

Con kính mời ngài Thánh sư nghề……….

Cúi xin Chư vị Tôn thần Thánh sư nghề…………. . thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù Trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Trên đây là toàn bộ thông tin về ngày cúng tổ nghề xây dựng mà Sineru muốn gửi đến bạn. Mong rằng với những chia sẻ này, bạn sẽ chuẩn bị chu đáo và tươm tất để lễ cúng có thể diễn ra một cách trọn vẹn và ý nghĩa nhất.